€1.687,00
De Explore Scientific 102mm f/7 ED-apochromaat combineert een uitstekende optische correctie met draagbaarheid en een robuuste bouw. Dankzij het FCD-100 centraal element en het triplet-ontwerp levert deze telescoop zeer hoge contrastwaarden en scherpe sterrenbeelden met minimale chromatische afwijking — eigenschappen die zowel visuele waarnemers als astrofotografen waarderen. Met een polystrehl dicht bij 0,97 biedt de scope weinig optische compromissen in zijn prijsklasse. De carbon-tubus houdt het gewicht laag (ongeveer 3,3 kg) en samen met de 2,5" HEXAFOC focuser met 1:10 reductie vormt dit OTA een flexibele keuze voor reizen, snelle observaties en serieuze widefield astrofotografie. Praktische details zoals een intrekbare dauwkap en een royale 65 mm vrije doorlaat van de focuser maken hem geschikt voor grotere camerachips, hoewel bij full-frame gebruik vaak een flattener wordt aanbevolen voor optimale veldcorrectie.
Goed om rekening mee te houden voordat je een aankoop doet.
| Aperture | 102 mm |
| Brandpuntsafstand | 714 mm |
| Brandpuntsverhouding | f/7 |
| Tubusgewicht | 3,3 kg (carbon tubus) |
| Focuser | 2,5" HEXAFOC met 1:10 reductie, vrije doorlaat ~65 mm |
| Optisch ontwerp | Triplet apochromaat met FCD-100 centraal element, polystrehl ~0,97 |
De Explore Scientific ED Apochromaat 102mm f/7 is een moderne triplet-APO gericht op gebruikers die zowel visueel waarneemplezier als serieuze astrofotografie willen combineren in een draagbare set. Met een opening van 102 mm en een brandpuntsafstand van 714 mm (f/7) biedt hij een prettige mix van oplossend vermogen en brede beeldvelden. Het optische hart bestaat uit een drie-lens systeem met twee luchtspleten en een centraal FCD-100 element — een hoogwaardig ED-glas dat kleurafwijkingen sterk reduceert. Explore Scientific meldt een polystrehl rond 0,97, wat duidt op zeer goede correctie en uitstekende puntvormen over het veld.
De constructie met carbon-tubus houdt het gewicht laag (ongeveer 3,3 kg voor de tubus), waardoor de OTA zich uitstekend leent voor reizen en gebruik op lichte tot middelzware montering. De telescopen uit de Professional Line worden geleverd met een 2,5" HEXAFOC focuser met 1:10 reductie; deze focuser heeft een ruime vrije doorlaat (ongeveer 65 mm) waardoor vignettering op veel camera-chips beperkt blijft. De dauwkap is intrekbaar voor compact transport en de focuspositie (ongeveer 150 mm vanaf steekaansluiting) biedt voldoende backfocus voor accessoires zoals reducers en flattener-correctoren.
In de praktijk blijkt de 102/714 uitermate geschikt voor objecten zoals nevels en sterrenhopen op middelhoog contrast, evenals voor planeetwaarnemingen en detailstudies van dubbelsterren. Voor zeer groothoekige full-frame systemen kan aanvullende veldcorrectie wenselijk zijn om de uiterste beeldhoeken strak te houden. Al met al is dit een veelzijdige apochromaat die balans zoekt tussen optische kwaliteit, gewicht en praktische gebruiksmogelijkheden.
Een van de grootste troeven van de Explore Scientific 102mm f/7 is de optische kwaliteit. Het triplet-ontwerp met een FCD-100 centraal element levert zeer weinig chromatische aberratie en een hoge contrastweergave. Stervormen blijven mooi puntig, zelfs bij hogere vergrotingen, wat zichtbaar is bij zowel planetair werk als bij sterrenvelden in de Melkweg. De gemelde polystrehl van circa 0,97 vertaalt zich in scherpe, goed gecorrigeerde sterrenbeelden en weinig visuele artefacten.
Daarnaast is het gewicht en de bouw een groot pluspunt: de carbon-tubus reduceert massa zonder in te leveren op stijfheid, wat reizen en transport vergemakkelijkt. Met ongeveer 3,3 kg voor de tubus is deze OTA gemakkelijk te combineren met compacte equatoriale of lichte dobson-montages. De 2,5" HEXAFOC focuser met 1:10 reductie werkt precies en heeft een royale vrije doorlaat (~65 mm), wat vignettering op APS-C en veel full-frame chips vermindert en fijne scherpstelling mogelijk maakt bij lange belichtingen.
Voor astrofotografen biedt de relatief snelle f/7 verhouding een goede balans: korte tot middelmatige belichtingstijden zijn haalbaar zonder de complexiteit en kosten van extreem korte focal reducers. De intrekbare dauwkap en solide mechanische afwerking maken de telescoop praktisch in gebruik en geschikt voor gebruik op locatie. Tot slot biedt de veelzijdigheid — van widefield nevels tot planetair contrast — gebruikers de mogelijkheid met één instrument veel soorten waarnemingen te doen.
Hoewel de Explore Scientific 102mm f/7 veel sterke punten heeft, zijn er ook enkele beperkingen die belangrijk zijn om te noemen. Ten eerste is 102 mm aperture nog altijd beperkt ten opzichte van grotere instrumenten: bij zeer zwakke, diffuse deep-sky objecten zul je eerder detail missen dan bij grotere reflectoren of apochromaten met 130–150 mm of meer. Voor serieuze deep-sky dieptes vereist je vaak langere belichtingstijden en meer geduld.
Ten tweede: ondanks de ruime vrije doorlaat en goede correctie blijft het veld op extreem grote sensors (full-frame) niet perfect vlak. Voor optimale corner- en randhelderheid en scherpe sterrenhoeken is vaak een flattener of reducer noodzakelijk; zonder corrector kunnen de uiterste hoeken zachte sterren of kleine coma-achtige vervorming tonen. Daarnaast is de prijs-/prestatieverhouding in vergelijking met sommige concurrerende 100–110 mm APO's competent, maar niet per se marktverpletterend — je betaalt voor de carbon-tubus en de hoogwaardige FCD-100 optiek.
Tot slot: er worden soms geen montageringen of zware accessoires standaard meegeleverd, waardoor extra kosten voor een goede dovetail, draagbeugel of veldflattener kunnen ontstaan. De focuser is robuust maar voegt ook gewicht en prijs toe; gebruikers die extreem licht willen reizen, moeten dit in overweging nemen.
Voor wie overweegt deze Explore Scientific 102mm f/7 aan te schaffen, is het zinvol eerst te bepalen wat je primaire gebruiksdoel is. Als je zoekt naar een compacte, draagbare APO die zowel uitstekende visuele beelden als kwalitatieve astrofoto's levert op APS-C en kleinere full-frame sensoren, dan is deze telescoop een sterke kandidaat. Combineer hem met een stabiele equatoriale montering met minimaal een draagvermogen van circa 8–12 kg om bewegingsreserves en soepel volgen te garanderen — de OTA zelf is licht, maar accessoires en camera kunnen snel het totaalgewicht doen toenemen.
Als je van plan bent full-frame astrofotografie te doen, reken dan op de noodzaak van een veldflattener of reducer: zonder correctie zullen de uiterste hoeken van het beeldveld licht verslechteren. Meet de backfocus die jouw camera + adapter nodig heeft en controleer of de focuspositie en beschikbare 150 mm backfocus voldoende zijn, of dat extra tussenringen tot de mogelijkheden behoren. Voor planetair en dubbelsterwerk is de scope evenals de focuser prima; voor hoogvergrotingswerk neem een 2x barlow of hogere vergroting in je accessoireset op.
Verder: investeer in goede montageringen en een stevige dovetail-ophanging; vaak worden deze niet als complete optionele set geleverd. Overweeg ook een warme dew-heater of afdekkappen als je in vochtige omstandigheden observeert. Tot slot: als draagbaarheid een hoofdvereiste is, test de draagbaarheid van jouw volledige set inclusief camera, guider en kabelmanagement; de carbon-tubus helpt, maar de focuser en accessoires bepalen in de praktijk hoe 'reisklaar' de set werkelijk is.
De Explore Scientific ED Apochromaat 102mm f/7 is een doordachte, goed gebouwde en optisch sterke telescoop die een fijne balans biedt tussen draagbaarheid en beeldkwaliteit. Het triplet-ontwerp met FCD-100 levert uitmuntende kleurcorrectie en hoog contrast, wat zichtbaar voordeel geeft bij planetair werk en bij het waarnemen van contrastrijke nevels. De carbon-tubus en de 2,5" HEXAFOC focuser maken het een aantrekkelijke keuze voor reizigers en astrofotografen die kwaliteit willen zonder het gewicht van grotere APO's.
Toch is het geen alleskunner zonder compromissen: voor diepe, zeer zwakke structuren biedt 102 mm minder lichtvangst dan grotere instrumenten, en voor full-frame astrofotografie is vaak extra veldcorrectie nodig. Ook moet je rekenen op extra uitgaven voor montageringen, flattener of andere accessoires als die niet standaard zijn inbegrepen. Voor wie echter een veelzijdige, optisch hoogwaardige en relatief compacte APO zoekt, is deze Explore Scientific 102/714 een van de betere keuzes in zijn klasse — zeker wanneer je waarde hecht aan kleurzuiverheid, mechanische kwaliteit en een praktische reissamenstelling.
Anouk is telescopenexpert en vaste auteur bij Telescoop Gids. Met een achtergrond in (technische) natuurkunde en jaren ervaring als waarnemer en producttester helpt zij lezers nuchtere keuzes te maken. Ze test refractors, Newtons en Schmidt-Cassegrains in het veld, kijkt naar optische kwaliteit, gebruiksgemak en prijs-prestatie. Haar favoriete nachten zijn die met rustige seeing en een nieuwe filter om uit te proberen. Wanneer ze niet observeert, onderhoudt ze haar apparatuur of beantwoordt ze lezersvragen over het kiezen en afstellen van een eerste telescoop.
